Peptydy – tajemniczy eliksir młodości

Peptydy pomimo skomplikowanego i stosunkowo drogiego procesu opracowywania i pozyskiwania peptydów są one bardzo pożądanymi składnikami aktywnymi w preparatach kosmetycznych. Umożliwiają działania naprawcze skóry przy wielu jej problemach i defektach. Spektakularne wyniki działania przy naprawie parametrów skóry, czynią z peptydów niezwykle skuteczną metodę nieinwazyjnego odmładzania. Naukowcy porównują ich efektywne działanie do retinoidów bez ich właściwości podrażnieniowych.

Skóra zmienia się z wiekiem oraz wskutek działań negatywnych czynników zewnętrznych i wewnętrznych. Naturalne procesy zmian komórkowych powodują:

spadek zawartości wody w skórze
utratę objętości tkanki (głównie spadek zawartości tłuszczu)
zmniejszenie zawartości kwasu hialuronowego (dezorganizacja włókien kolagenowych)
utratę kolagenu
rozluźnienie tkanki mięśniowej (utrata jędrności i gęstości skóry)

Zmiany w budowie i funkcjach skóry wynikające z upływu czasu prowadzą do osłabienia jej roli jako bariery ochronnej organizmu, jak i do jej wizualnego starzenia się. Odmładzające dermokuracje mają na celu optymalizację fizjologii starzejącej się skóry oraz poprawę jej wyglądu.

Kosmetyki odmładzające (anti-ageing) stymulują:

odnowę naskórka
produkcję kolagenu i elastyny
poprawiają koloryt skóry
pozwalają przywrócić właściwości biomechaniczne skóry, a więc przywrócić młodszy wygląd

Zdolność kosmetyków do odnowy biologicznej skóry zależy od:

zastosowanych substancji aktywnych (biologicznie czynnych)
bazowych składników (podłoże)
formy kosmetyku (krem, koncentrat, płyn, emulsja, żel)

Substancje uznane za „najskuteczniejszą broń anti-ageing w kosmetologii” to PEPTYDY.

Aminokwasy – peptydy – białka

Ochronny płaszcz hydrolipidowy naskórka w 40% tworzą aminokwasy. Są one podstawowym składnikiem budulcowym, jak również substancją uczestniczącą w biosyntezie wielu związków i procesów w komórkach, np.:

Arginina – przeciwzapalna, przyczynia się do pobudzenia komórek skóry,
Prolina – ma najwyższą zdolność wiązania wody
Glicyna, alanina, prolina – aktywują syntezę kolagenu
Leucyna, alanina, glicyna – przeciwutleniacze (antyoksydanty), które wspierają naturalne mechanizmy obronne komórek
Seryna – reguluje płaszcz hydrolipidowy
Lizyna – podnosi odporność skóry na wirusy

Peptydy to organiczne związki chemiczne, powstające przez łączenie się cząsteczek aminokwasów w łańcuchy za pomocą wiązania peptydowego – co najmniej dwóch lub więcej aminokwasów.

oligopeptydy – w ich skład wchodzi 2-9 aminokwasów, czyli di-, tri-, tetra-, penta-, heksa-, hepta, okta- i nonapeptydy;
polipeptydy – łańcuch składa się z 10-100 aminokwasów
jeżeli natomiast liczba aminokwasów w łańcuchu przekracza 100, mówimy już o białkach.

Dzięki najnowszym badaniom możliwe jest wytworzenie substancji peptydowych identycznych z tymi, jakie wytwarza nasz organizm. Ich miejscowe stosowanie uważa się za bezpieczne bowiem nie obserwuje się reakcji alergicznych na ich działanie.

Peptydy naturalne i zmodyfikowane

Znamy obecnie ok. 300 tak zwanych peptydów naturalnych, a wśród nich za najważniejsze, podstawowe jest uważanych ok. 20. Peptydy pełnią w skórze funkcje przekaźników komórkowych, odpowiedzialnych za przekaz informacji wewnątrzkomórkowej, uwalnianie enzymów lub regulujących procesy wytwarzania komórek. Do naturalnych peptydów organizmu ludzkiego należy wiele hormonów (np. melanotropina, glutation, ACTH, insulina). Peptydy naturalne występują również w produktach zwierzęcych i roślinnych: mleku, jedwabiu, soi, pszenicy, ryżu, itd.

Peptydy naturalne są jednak zbyt wielkie, aby mogły przeniknąć przez warstwę rogową skóry. Dlatego wysiłki naukowców skierowane są na wytworzenie peptydów składających się ze specjalnie dobranych aminokwasów o rozmiarze i/lub funkcjach pozwalającym wniknąć w skórę właściwą.

Peptydami zmodyfikowanymi, określa się peptydy z dołączonym łańcuchem kwasu tłuszczowego (np. palmitynowego), dzięki czemu preparat kosmetyczny lepiej przenika przez naskórek i łatwiej dociera do miejsca przeznaczenia. Peptydy zmodyfikowane zostały stworzone w celu wzmocnienia działania peptydów i zwiększenia zasięgu ich oddziaływania.

Rodzaje peptydów

Peptydy nośnikowe – transportujące substancje aktywne w głąb skóry. Przyłączają się do innego składnika i ułatwiają mu przedostanie się do docelowego miejsca jego aktywności. Są to pierwsze peptydy, jakie wykorzystano najpierw w preparatach przyspieszających gojenie się ran, a później w kosmetykach odmładzających.
Peptydy sygnalizacyjne – stymulujące syntezę białek, czyli m.in. aktywność fibroblastów do produkcji włókien podporowych skóry, kolagenu i elastyny, przyczyniając się do spłycania zmarszczek i odmłodzenia skóry. Najpopularniejszym peptydem sygnalizacyjnym jest pentapeptyd palmitylu, który stymuluje produkcję kolagenu I, III i IV.
Peptydy neuroprzekaźnikowe – selektywnie rozkurczają i rozluźniają mięśnie odpowiadające za powstawanie zmarszczek mimicznych (działanie podobne do efektów zastosowania toksyny botulinowej). Skóra poddana ciągłym napięciom i marszczeniom po pewnym czasie traci swoją zdolność do rozkurczania się, co powoduje zarysowania się pierwszych zmarszczek mimicznych. Peptydy neuroprzekaźnikowe przeciwdziałają tym ciągłym napięciom i naprężeniem.
Peptydy modulujące działanie enzymów – hamują działanie kluczowego enzymu w procesach metabolicznych. Uzyskuje się je najczęściej z wyciągów roślinnych (np. soja, ryż), bez sztucznej syntezy.

Peptydy są składnikami wielu kosmeceutyków (kosmetyków farmaceutycznych) nowej generacji, a najczęściej są to tzw. peptydy biomimetyczne, czyli substancje wiernie naśladujące mechanizm działania ich naturalnych odpowiedników.